Zespół Szkół Specjalnych Nr 39 w Zabrzu

Zespół Szkół Specjalnych Nr 39 w Zabrzu kształci dzieci i młodzież ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.

Obecnie uczęszcza do niej 140 uczniów upośledzonych umysłowo w stopniu lekkim i umiarkowanym. Zasadniczym celem szkoły jest wspomaganie ogólnego rozwoju uczniów, aby osiągnęli dostępny, indywidualny pułap przystosowania społecznego,  przygotowanie do maksymalnej samodzielności, zaradności i niezależności w dorosłym życiu.
Jest jedną z niewielu szkół specjalnych w Polsce  pracującą metodą Marii Montessorii, dzięki której dzieci rozwijają się we własnym tempie, według indywidualnych możliwości. Dzięki tej metodzie pomaga się dzieciom odkryć swoją godność wśród własnych niedoskonałości i osobistych ograniczeń.

Szkoła jest wspólnotą opartą na zasadzie akceptacji, przyjaźni, szacunku i wzajemnej pomocy. Prowadzi zajęcia zarówno edukacyjne, jak i terapeutyczne. Organizuje wiele  zajęć pozalekcyjnych oraz warsztatowych rozwijających zainteresowania i zdolności podopiecznych. Uczniowie szkoły biorą udział  konkursach  plastycznych, przeglądach artystycznych i zawodach sportowych osiągając liczne sukcesy, które  przywracają im  wiarę we własne możliwości, dają satysfakcję z własnej pracy i rekompensują wysiłek włożony w przezwyciężenie trudności.

Rodzinna atmosfera, ciekawe i ciągle nowe pomysły oraz zaangażowanie wykwalifikowanej kadry pedagogicznej nie wystarczą.  Aby cele podejmowanych przez szkołę działań mogły być w pełni zrealizowane potrzebne są odpowiednie nakłady finansowe.

Niezwykle ważne dla szkoły jest zagospodarowanie pracowni gospodarstwa domowego, w której uczniowie w ramach zajęć edukacyjno - terapeutycznych maja możliwość w sposób praktyczny nauczyć się gotowania i na dalszym etapie kształcenia (szkoła zawodowa) kontynuować naukę w zawodzie kucharza.

Uczniowie szkoły specjalnej ze względu na swoje deficyty rozwojowe oraz małe możliwości rozwoju intelektualnego  chętnie realizują się  na zajęciach plastyczno – technicznych gdzie często mają możliwość dorównania swoim rówieśnikom sprawnym intelektualnie. Ciągłe doposażanie pracowni plastycznej oraz ceramicznej pozwolą na uatrakcyjnienie tych zajęć poprzez wprowadzanie nowych technik wymagających większych nakładów finansowych. Praca metodą Marii Montessorii  przynosi widoczne efekty terapeutyczne gdy nauczyciel ma do dyspozycji bogate zaplecze pomocy. Zdobyte w czasie aukcji fundusze mogłyby pomóc w zagospodarowaniu kolejnej  pracowni Montessorii.

Na czym polega metoda Montessorii?

Ważną częścią Pedagogiki Montessorii jest oryginalny zestaw pomocy dydaktycznych zwany materiałem Montessorii.  Cechuje go prostota, precyzja i estetyka wykonania. Każda pomoc zbudowana jest według zasady stopniowania trudności i zawiera możliwość samodzielnej kontroli dokonywanej przez dziecko. Te specyficzne cechy dydaktycznych materiałów Montessori umożliwiają dziecku samodzielne działanie. Cały materiał jest ze sobą logicznie powiązany, stanowi integralną całość. Każda grupa pomocy jest podstawą do następnych bardziej skomplikowanych i abstrakcyjnych działań.

W metodzie Montessorii wyróżnia się nastepujące kategorie materiału dydaktycznego:

• materiał do ćwiczeń z życia praktycznego -  związany z samoobsługą, troską o środowisko, zwyczajami i normami społecznymi
• materiał sensoryczny - rozwijający poznanie zmysłowe, służy pobudzaniu aktywności umysłowej
• materiał do nauki języka, matematyki i innych dziedzin życia
• materiał artystyczny związany z ekspresją dziecka

Bardzo ważne w metodzie Montessori jest otoczenie, w którym przebywa dziecko. Może ono wspomagać  rozwój osobowości dziecka - sprawia, że czuje się ono szczęśliwe i radosne; szybko i chętnie się uczy. Wszystkie materiały są uporządkowane tematycznie i łatwo dostępne - umieszczone w zasięgu ręki dziecka. Nauczyciel jest pośrednikiem pomiędzy otoczeniem i dzieckiem, pomaga dziecku samodzielnie odkrywać rzeczywistość.

Metoda Montessori, stosowana w pracy z dziećmi o prawidłowym rozwoju intelektualnym, równie dobrze sprawdza się w pracy z dziećmi opóźnionymi w rozwoju. Zaletami metody w tym wypadku jest troskliwość, z jaką montessoriański nauczyciel odnosi się do dziecka, proponując mu zajęcie się pomocami dydaktycznymi. Montessoriańskie pomoce dydaktyczne są atrakcyjne i zachęcają do wytrwałości w pracy, przez co dają maksimum prawdopodobieństwa osiągnięcia sukcesu. Ponadto metoda Montessori dostarcza ćwiczeń praktycznych, bezpośrednio związanych z kształceniem zaradności i współżycia w środowisku.

Podstawą metody Montessori jest nauczanie wielozmysłowe. Umożliwia to oddziaływanie na wiele zmysłów, co jest warunkiem niezbędnym do powstawania skojarzeń w procesie zdobywania doświadczeń i wiedzy. Podstawowy zasób pojęć, jakimi musi się posługiwać dziecko, aby móc zrozumieć otaczający je świat, bywa przyswajany tylko na drodze wielokrotnego powtarzania odbieranych przez nie wrażeń i kojarzenia ich z odpowiednimi nazwami i sytuacjami. Dlatego metody stosowane w postępowaniu rehabilitacyjnym z dziećmi upośledzonymi umysłowo okazują się najskuteczniejsze wtedy, gdy opierają się na uaktywnianiu różnorakich funkcji spostrzeżeniowych, pamięci, różnicowania bodźców, ćwiczeniu uwagi oraz na kojarzeniu ze sobą wrażeń wielozmysłowych.

Maria Montessori…

Maria Montessori (ur. 31 sierpnia 1870 w Chiaravalle, zm. 6 maja 1952 w Noordwijk aan Zee w Holandii) - pierwsza kobieta-lekarz we Włoszech, studiowała w latach 1892-1896.

Stworzyła system wychowania dzieci w wieku przedszkolnym, nazwany później metodą Montessori. Metoda ta kładzie nacisk na swobodny rozwój dzieci. Przeciwstawia się systemowi szkolnemu, tłumiącemu aktywność dzieci, którego symbolem była dla Marii Montessori "szkolna ławka". Montessori uważała, że głównym zadaniem pedagogiki jest wspieranie spontaniczności i twórczości dzieci, umożliwianie im wszechstronnego rozwoju fizycznego, duchowego, kulturowego i społecznego. W 1907 otworzyła przedszkole Casa Dei Bambini - Dom Dziecięcy.

Jej podobizna widniała na banknocie o nominale 1 000 lirów włoskich oraz na monecie o nominale 200 lirów.